'Gözlerin yağmurdan sonra yaprakların yeşili'

  • 11.07.2023

   Orta Asya'da dünyanın en yoksul ülkelerinden biri bulunuyor: Afganistan. Afganistan kişi başına düşen ulusal gelirin en düşük olduğu ülkelerin arasında yer alıyor. Afyon halkın geçim kaynaklarının başında gelir. Afganistan Asya'nın en büyük uyuşturucu merkezlerinden biridir.

   1996 yılında Afganistan'da iktidara gelen Taliban, Buda heykellerini yıkma kararı aldı. Kayalıklara oyularak yapılan Buda heykellerinin büyüğü 55 metre, küçüğü ise 38 metreydi. Heykeller çevrelerine yerleştirilen patlayıcılarla yok edildi. Akıl alır gibi değil. İki bin yıllık bir geçmişi olduğu düşünülen ve insanlığın ortak mirası olan heykeller ortadan kaldırılmıştı.

*

   Uyuşturucu baronlarına göz yuman yöneticiler, sanata düşman olan ülkelerin yöneticileridir.

   Dünyanın en yoksul ülkeleri, sanatın kurak olduğu ülkelerdir. Bu ülkeler Romeo ile Jülyet'in ölümsüz aşklarının yeşermediği çöllerdir. Sanatın yeşermediği ülkelerin halkları dünyanın en mutsuz halklarıdır. Çünkü sanatın olmadığı yerde insanlar gülmeyi unutmuştur.

*

   Yunan mitolojisinde bir kentin talihini, refahını ve kaderini belirleyen heykelden yapılan bir şans tanrıçası vardır. Yunanlılar ona Tike derlerdi. Romalılar ise ona Fortuna adını vermişlerdi. Tike'nin başında bir kentin koruyucusu olduğunu gösteren kule şeklindeki tacı ve elinde bereketin ve bolluğun sembolü olan bereket boynuzu bulunmaktadır.

   Tanrıça Tike'nin en sağlam heykelinin Düzce'de bulunduğunu ve bu heykelin İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilendiğini biliyor muydunuz? Ne mutlu bize. İnsanlığın ortak mirası olan heykellerden biri bizim topraklarımızda bulundu.

   Her heykelin bir tarihi vardır. Geçmişe yolculuk yapamazsınız ama heykellerle geçmişe ışık tutabilirsiniz. Heykeller tarihin tanıklarıdır.

   Tanrıça Tike bizi İlkçağ'a götürür. Eski Yunan uygarlığı ile tanıştırır. Kimler yoktur ki Eski Yunan'da? Şairlerin en büyüğü, İlyada ve Odessa'nın şairi Homeros, "Ben bir şey bilirim, o da hiçbir şey bilmediğimdir" sözünün sahibi bilge Sokrates, "Aynı ırmakta iki kez yıkanılmaz" sözü ile ünlenen ve diyalektiğin temellerini atan Herakleitos, matematikçilerin matematikçisi Arşimet, tarihin babası Herodotos ilk aklımıza gelenler.

   Roma İmparatoru Sezar'ın fırtınadan çekinen bir kayıkçıya:

   "Durma, sen Sezar'ı ve Sezar'ın Tike'sini götürüyorsun" dediği söylenir.

   Yunanlılar “şansın açık olsun” demezlermiş. Tike'nin koruyuculuğuna güvenirlermiş. “İyi Tike” ile derlermiş.

   Can Yücel bir şiirinde şöyle der:

   "Gözlerin yağmurdan sonra yaprakların yeşili / Bi de başını çeviriyorsun ki / Yanında ben varım".

   Heykel bir sanat ürünüdür. Heykeltraş maddeyi işleyerek üstün yaratıcılığını gösterir. Şiir de bir edebiyat ürünüdür. Şair sözcükleri işleyerek üstün yaratıcılığını gösterir. Şair de heykeltraş da sanatçıdır.

   Var gücümle bağırmak istiyorum:

   Yaşasın sanat! Yaşasın edebiyat!

   İyi Tike ile dostlar!

Yorum Yap

Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Burası Düzce Gazetesi (www.burasiduzce.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.